Ta strona korzysta z plików cookie, aby poprawić wrażenia podczas przeglądania witryny. Część plików cookies, które są sklasyfikowane jako niezbędne, są przechowywane w przeglądarce, ponieważ są konieczne do działania podstawowych funkcji witryny. Używamy również plików cookies stron trzecich, które pomagają nam analizować i zrozumieć, w jaki sposób korzystasz z tej witryny. Te pliki cookies będą przechowywane w przeglądarce tylko za Twoją zgodą. Możesz również z nich zrezygnować, ale rezygnacja z niektórych z tych plików może mieć wpływ na wygodę przeglądania. Klikając „Przejdź do serwisu” udzielasz zgody na przetwarzanie Twoich danych osobowych dotyczących Twojej aktywności na naszej stronie. Dane są zbierane w celach zgodnych z naszą polityką prywatności. Zgoda jest dobrowolna. Możesz jej odmówić lub ograniczyć jej zakres klikając w „Preferencje cookies”. W każdej chwili możesz modyfikować udzielone zgody w zakładce: polityki cookies — ustawienia cookies.
W każdej chwili możesz modyfikować udzielone zgody w zakładce: polityki cookies — ustawienia cookie
Przyczyniają się do użyteczności strony poprzez umożliwianie podstawowych funkcji takich jak nawigacja na stronie i dostęp do bezpiecznych obszarów strony internetowej. Strona internetowa nie może funkcjonować poprawnie bez tych ciasteczek.
Umożliwiają Serwisowi zapamiętanie informacji, które zmieniają wygląd lub funkcjonowanie Serwisu, np. preferowany język lub region w którym znajduje się Użytkownik.
Pomagają zrozumieć, w jaki sposób różni Użytkownicy Serwisu zachowują się na stronie, gromadząc i zgłaszając anonimowe informacje.
Marketingowe pliki cookie stosowane są w celu śledzenia użytkowników na stronach internetowych. Ich celem jest wyświetlanie reklam, które są istotne i interesujące dla poszczególnych Użytkowników, a tym samym bardziej cenne dla wydawców, reklamodawców i strony trzecie (np. Google, Facebook).
Zapewnij sobie spokój. Spełnij ustawowy obowiązek.
Zadbaj o dostępność cyfrową swojej Instytucji.
Razem z nami powiedz STOP cyfrowemu wykluczeniu.
Tworzenie środowisk dostępnych dla wszystkich użytkowników, w których mogą funkcjonować produkty i usługi cyfrowe to duże wyzwanie. Istnieje jednak zbiór rekomendacji, dobrych praktyk i wskazówek, które pozwalają na implementację rozwiązań w sposób organiczny. Te standardy nazywane są WCAG i są tak ważne, że znalazły swoje odzwierciedlenie w polskim ustawodawstwie. Dowiedz się więcej na temat ich najnowszej wersji 2.1 oraz poznaj szczegóły na temat tego, jak możesz je wykorzystać przy prowadzeniu własnej witryny.
WCAG, czyli Web Content Accessibility Guidelines to międzynarodowy zbiór zasad i standardów dotyczący tworzenia dostępnych treści internetowych. W ich skład wchodzą zarówno dźwięki i obrazy, jak i kod oraz znaczniki. Wytyczne WCAG stworzone zostały przez konsorcjum W3C (World Wide Web Consortium), które odpowiada za ustanawianie standardów pisania i przesyłu stron WWW.
Ich celem nadrzędnym jest ustanowienia jednolitych zasad projektowania witryn i aplikacji, aby były one dostępne dla wszystkich użytkowników – szczególnie tych z niepełnosprawnością oraz ograniczeniami poznawczymi. Według różnych statystyk takich osób w Polsce jest od 4 do 7 milionów. Choć zasady WCAG nie odnoszą się do wszystkich problemów i nie są egzekwowane u wielu podmiotów prywatnych, stanowią doskonały fundament do budowania środowisk cyfrowych przyjaznych dla każdego.
W3C pierwszą wersję standardów opublikowało w 1999 roku. W kolejnych latach powstawały kolejne aktualizacje, które uzupełniały zbiór o nowe wytyczne, dostosowane do postępu technologicznego. Obecnie obowiązują zasady WCAG 2.1, których wsparciem w Polsce jest Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r.o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.
Pierwsza wersja standardu powstała i została opublikowana już w 1999 roku pod nazwą WCAG 1.0. Nie była wtedy jednak w pełni respektowana, a jej regulacje odnosiły się do technologii, która miała znaczne ograniczenia pod względem możliwości kreowania środowiska funkcjonalnego i zrozumiałego.
Ogromnym powiewem świeżości była aktualizacja w roku 2008, kiedy zasady dostępności zostały uzupełnione o m.in. określenie przekazu treści nietekstowej czy umożliwienie użytkownikowi korzystania ze strony za pomocą skrótów klawiszowych. W regulacjach WCAG 2.0 po raz pierwszy pojawiły się zapisy, które fundamentalnie zmieniły podejście do tworzenia stron i aplikacji. Ich filarem stały się zasady, które są przestrzegane do dziś – postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność.
Obecnym standardem dostępności jest WCAG 2.1, który formalnie funkcjonuje od od 5 czerwca 2018 roku. Największe zmiany względem wersji 2.0 dotyczą urządzeń mobilnych, które są obecnie jednymi z najczęściej wykorzystywanych sprzętów do obsługi aplikacji i witryn internetowych przez statystycznych użytkowników.
Kolejna aktualizacja miała nastąpić w kwietniu 2023 roku, jednak prace projektowe zostały przesunięte na trzeci kwartał. Wśród zapowiedzianych nowości ma pojawić się 9 nowych kryteriów dostępności.
Wraz z aktualizacjami zasad WCAG zmienia się polskie ustawodawstwo, a konkretnie Ustawa z dnia 4 kwietnia 2019 r.o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. To ona reguluje konkretne kwestie na terenie naszego kraju dotyczące dostępności. Czasem zmiany jej dotyczą oddziaływania innych ustaw np. Ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z rozwojem publicznych systemów teleinformatycznych. Dlatego, aby być na bieżąco ze wszystkimi aktualizacjami, warto śledzić oficjalne strony rządowe oraz Internetowy System Aktów Prawnych.
Największymi zmianami, które wprowadziły standardy WCAG w wersji 2.1 były zasady, które obecnie stanowią fundament dostępności cyfrowej. Wśród nich można znaleźć wspomnianą już w artykule postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i kompatybilność. Każda zasada rozwija newralgiczny kontekst dla osób z ograniczenia i niepełnosprawnościami.
Postrzegalność cyfrowa odnosi się do produktów i usług cyfrowych oraz możliwości ich odbioru za pomocą wszystkich zmysłów. W ramach niej należy tworzyć środowiska digitalowe, w których możliwe jest np. zastępowanie tekstu syntezatorami mowy czy też umieszczaniem napisów i audiodeskrypcji do filmów.
Środowiska cyfrowe powinny być również funkcjonalne, a więc dające możliwość odbioru produktów i usług digitalowych z poziomu różnych sprzętów i urządzeń. Dlatego standardy WCAG zwracają uwagę na takie opcje, jak np. wstrzymywanie, zatrzymywanie oraz wznawianie treści w dowolnym momencie czy możliwości obsługi za pomocą wybranego urządzenia wyjściowego – np. tylko klawiatury.
Zrozumiałość witryn i aplikacji skupia się na treściach przedstawianych w Internecie oraz możliwości odczytania intencji ich autorów. Wedle standardów WCAG muszą one być tworzone i przedstawiane maksymalnie prostym językiem, doprecyzowane pod kątem skrótów, akronimów lub definicji pojęć, a także spójne pod względem przekazu z innymi materiałami.
Ostatnia dobra praktyka w ramach WCAG 2.1 związana jest z kompatybilnością, nazywaną również solidnością rozwiązań zaproponowanych przez projektantów produktów i usług cyfrowych. W ramach niej materiały digitalowe powinny działać na różnych systemach i przy użyciu dowolnego oprogramowania.
Ideą WCAG jest stworzenie dostępnych środowisk cyfrowych, które obejmują zarówno strony, jak i aplikacje publiczne oraz prywatne. Niestety obecnie wymóg standaryzacji obejmuje jedynie podmioty działające w sektorze publicznym np. urzędy czy sądy. Dla całej reszty regulacje WCAG są jedynie zaleceniami, które warto, choć nie trzeba przestrzegać.
Obecnie, zgodnie ze wspominaną już w artykule ustawą dotyczącą dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych, obowiązek stosowania WCAG mają m.in.:
W przypadku kontroli Ministerstwa Cyfryzacji i wykazania niezgodności z obowiązującymi przepisami prawnymi, na wybrany podmiot może zostać nałożona kara w wysokości do 10 tysięcy złotych. Może on również mieć cofnięte dotacje ze środków Unii Europejskiej. Na potrzeby kontroli tego typu sprawdzana jest m.in. obowiązkowa Deklaracja dostępności – dokument opisujący stan dostępności witryny.
Wedle polskiego prawodawstwa od 23 września 2020 roku każda publiczna strona internetowa zobowiązana jest do posiadania Deklaracji dostępności – dokumentu opisującego stan witryny pod kątem dostępności dla użytkowników. W ramach niej odwiedzający stronę powinien wiedzieć o:
Od 23 czerwca 2021 roku obowiązek posiadania deklaracji dotyczy również każdej aplikacji mobilnej, należącej do jakiegoś podmiotu publicznego.
Realizacja standardów WCAG 2.1 jest mierzalna i da się ją ocenić na podstawie poziomów zgodności. Obok Deklaracji dostępności jest to jedno z najbardziej miarodajnych i wartościowych narzędzi do oceny danego środowiska cyfrowego. Zgodność mierzona jest w skali trójstopniowej, a na każdym jej poziomie bierze się pod uwagę inne elementy i procedury.
Poziom A – produkt lub usługa spełnia podstawowe funkcje, które zapewniają minimalny poziom dostępności.
Poziom AA – rozwiązuje największe i najczęstsze bariery, z jakimi spotykają się osoby z niepełnosprawnością w sieci.
Poziom AAA – najwyższy (i najbardziej złożony) poziom dostępności w ramach WCAG.
Na rynku istnieją firmy i agencje zajmujące się specjalnymi audytami, które sprawdzają jakość rozwiązań z zakresu dostępności produktów digitalowych. Stosują one narzędzia, które są w stanie określić, na jakim poziomie znajduje się dane środowisko, a także służą doradztwem przy tworzeniu Deklaracji dostępności.
Jeżeli szukasz firmy, która zajmie się dla Ciebie audytem dostępności i wprowadzi Twoje produkty cyfrowe do środowiska przyjaznego dla wszystkich użytkowników, koniecznie sprawdź inicjatywę Dostępna Polska. To projekt agencji marketingowej 4 REAL, u podstaw którego leży pomoc podmiotom publicznym oraz tworzenie dostępnych przestrzeni dla różnych grup społecznych w świecie digitalu.
Zaufało nam już wiele podmiotów, w tym prokuratury, sądy oraz samorządy. Skontaktuj się z nami już dziś i pokaż, że zależy Ci na każdej osobie, która odwiedzi Twoją stronę lub skorzysta z Twojej aplikacji mobilnej.
Mamy jedyne w Polsce, dedykowane Biuro Obsługi Klienta, ze specjalistami ds. dostępności cyfrowej, dla podmiotów publicznych, które z nami współpracują.
