Zmiany w Ustawie o dostępności cyfrowej

Ustawa o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych została podpisana 4 kwietnia 2019 przez Prezydenta Andrzeja Dudę. Jej celem jest m.in wsparcie osób z niepełnosprawnościami, uwzględnienie ich praw do informacji oraz poprawa jakości obsługi Interesantów w instytucjach publicznych. Przez prawie 4 lata forma Ustawy i jej zapisy pozostawały niezmienione. Sytuacja uległa zmianie 13 marca 2023, kiedy Prezydent podpisał nowelizację tejże Ustawy z dnia 9 marca 2023. Jej projekt powstał na podstawie konsultacji prowadzonych przez zespół specjalistów ds. dostępności: Prezesa Kancelarii Rady Ministrów z koordynatorami ds. dostępności, fundacjami, stowarzyszeniami, związkami powiatów, gmin, samorządów czy PWN i NASK. Nowelizacja ma na celu wprowadzenie zapisów adekwatnych do aktualnej sytuacji w Polsce i UE oraz dopowiedzenie wcześniej błędnie interpretowanych paragrafów. Użycie każdego nowo dodanego zapisu jest odpowiednio uzasadnione i ma na celu poprawę stanu dostępności cyfrowej w kraju.

Co dokładnie się zmienia?

Nowelizacji uległa niemal cała Ustawa o dostępności cyfrowej, w której pojawiły się nowe zapisy lub zostały uchylone te, które nie mają już zastosowania. Zastosowane zmiany gwarantują lepsze zrozumienie jej zapisów oraz dają wskazówki na temat tego, jak dostępna strona www czy aplikacja mobilna powinny wyglądać. 

Doprecyzowanie istniejących już zapisów

Dostępność cyfrowa i jej przepisy okazały się częściowo niezrozumiałe dla podmiotów publicznych, zobowiązanych do ich wprowadzenia. Wywołało to potrzebę zmodyfikowania niektórych zapisów do nowelizacji Ustawy, które będą rozwiązywały najczęściej pojawiające się niejasności.

Tytuł tabeli: Porównanie zmian istniejących zapisów w nowelizacji Ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych.

Nowe zapisy

Każda Ustawa potrzebuje stałych nowelizacji, aby być aktualną w stosunku do panujących realiów. Są nimi najczęściej zasoby instytucji publicznych, kwestie prawne czy rozwój technologiczny. Aby ułatwić misję instytucjom publicznym zostały wprowadzone nowe zapisy:

• podmiot publiczny ma 14 dni na dostosowanie napisów (zgodnie z załącznikiem do Ustawy do zarejestrowanych nagrań na żywo udostępnionych na stronie www. Art. 5a. pkt 1.);
• “Jeżeli dostosowanie zarejestrowanych wcześniej multimediów nadawanych na żywo do wymagań określonych w załączniku do Ustawy nie może nastąpić w terminie o którym mowa w ust. 1, podmiot publiczny, publikując te multimedia, informuje o terminie, w którym zapewni dostępność cyfrową opublikowanych multimediów, nie dłuższym niż 2 miesiące od dnia zakończenia nadawania”. (Art. 5a. pkt  2.);
• “Szacowane korzyści dla danego podmiotu publicznego z zapewnienia dostępności cyfrowej elementów strony internetowej lub elementów aplikacji mobilnej podmiotu publicznego w odniesieniu do szacowanych korzyści dla osób niepełnosprawnych z uwzględnieniem kosztów, o których mowa w pkt 2” (Art. 8. ust. 3. 2a). Jest to nowy zapis, który upraszcza przepis bez naruszenia spójności z tym zawartym w dyrektywie UE, na podstawie której ta ustawa powstała;
• zmienione nazwy w załączniku do Ustawy “Wytyczne dla dostępności treści internetowych 2.1 stosowane dla stron internetowych i aplikacji mobilnych w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych” wraz z określeniem, które wytyczne nie są obowiązkowe przy tworzeniu aplikacji mobilnej. Warto przy tym wspomnieć, że zmiana ta jest wynikiem zatwierdzenia polskiego tłumaczenia WCAG oraz nazw poszczególnych kryteriów Ustawy o dostępności cyfrowej, nie ma jednak wpływu na wymogi standardu.

Uchylenia

W nowelizacji zrezygnowano z niektórych zapisów i pozbawiono ich mocy prawnej. Niektóre z nich zostały zastąpione, a inne całkowicie uchylone z tej Ustawy:

• “Podmiot publiczny zapewnia dostępność cyfrową:
  1. strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej;
  2. następujących elementów i funkcji strony internetowej lub aplikacji mobilnej: 
     1. danych teleadresowych podmiotu publicznego oraz linku do strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej podmiotu publicznego, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podmiot publiczny jest obowiązany do jej prowadzenia,
     2. narzędzi służących do kontaktu z podmiotem publicznym,
     3. nawigacji,
     4. deklaracji dostępności strony internetowej lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego, zwanej dalej „deklaracją dostępności”,
     5. informacji dotyczących sytuacji kryzysowej w rozumieniu art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1401 i 1560 oraz z 2019 r. poz. 730) oraz innych informacji związanych z bezpieczeństwem publicznym, publikowanych przez podmiot publiczny,
     6. dokumentów urzędowych oraz wzorów umów lub wzorów innych dokumentów przeznaczonych do zaciągania zobowiązań cywilnoprawnych”. (Art. 8 ust. 2). Zapis był interpretowany w sposób błędny, więc jego uchylenie było konieczne.
• “Ocenę zwiększenia dostępności cyfrowej strony internetowej lub aplikacji mobilnej podmiotu publicznego, uzupełnioną o informację, w jakim stopniu zawartość strony internetowej lub aplikacji mobilnej może dotyczyć osób niepełnosprawnych” (Art. 8 ust. 3 pkt 1). Został on zastąpiony ww. zapisem  (Art. 8. ust. 3. 2a);
• “Jednostki organizacyjne jednostek samorządu terytorialnego, będące jednostkami sektora finansów publicznych, oraz gminne osoby prawne, które spełniają warunki określone w art. 2 pkt 3, mogą zapewniać dostępność cyfrową elementów stron internetowych lub aplikacji mobilnych określonych w art. 8 ust. 2 pkt 2 przez ich umieszczenie na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej lub wybranej stronie internetowej jednostki samorządu terytorialnego”;
• “Karze pieniężnej podlega podmiot publiczny, który nie zapewnia dostępności cyfrowej strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, o której mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1, oraz elementów i funkcji strony internetowej lub aplikacji mobilnej, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2.” (Art. 19 ust. 1 pkt 3);
• “Kara pieniężna, o której mowa w ust. 1 pkt 3, jest nakładana na podmiot publiczny w przypadku braku zapewnienia dostępności cyfrowej strony podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej, o której mowa w art. 8 ust. 2 pkt 1, oraz elementów i funkcji strony internetowej lub aplikacji mobilnej, o których mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2, wykazanym w dwóch kolejnych monitorowaniach, o których mowa w art. 12 pkt 2 “ (Art. 19 ust. 4).

Podsumowanie

Nowa Ustawa o dostępności cyfrowej wprowadza modyfikacje, których zrozumienie jest konieczne, by móc zastosować je na stronie internetowej. Przypominamy, że czas na dostosowanie stron do wymogów zawartych w Ustawie minął kolejno:

• 23.09.2019 r. – dla stron internetowych niepublikowanych przed dniem 23 września 2018;
• 23.09.2020 r. – dla stron internetowych opublikowanych przed dniem 23 września 2018;
• 23.06.2021 r. – dla aplikacji mobilnych.

Wyniki z monitoringów stron wskazują jasno na ubytki i niepoprawności we wdrażaniu dostępności cyfrowej dla zobowiązanych podmiotów. Każdą dokładnie opisaną zmianę możecie Państwo znaleźć na stronie internetowej Sejmu RP. 

Zastosowanie wytycznych Ustawy na stronie internetowej jest odpowiedzialnym zadaniem, które wymaga odpowiedniej wiedzy, dlatego zadanie to najlepiej powierzyć ekspertom. Posiadamy ponad 14-letnie doświadczenie we wdrażaniu dostępności cyfrowej w Polsce. Współpracujemy z wieloma podmiotami publicznymi, prowadząc dla nich szkolenia i konsultacje, a także udzielając dla nich niezbędnego wsparcia. Jeśli jesteście Państwo zainteresowani sprawdzeniem, czy Wasza strona internetowa spełnia wymogi podane w nowelizacji Ustawy – zapraszamy do kontaktu.