Aktualizacja deklaracji dostępności – co się zmieniło?

Do 31 marca 2025 r. zgodnie z przepisami każda instytucja publiczna powinna zaktualizować swoją deklarację dostępności. Jej struktura oraz zawartość są ściśle określone i powinny spełniać warunki narzucone przez Ministerstwo Cyfryzacji. Masz problem z aktualizacją dokumentu? A może Twoja instytucja w ogóle go nie posiada? Na pomoc przychodzi Dostępna Polska! 

Deklaracja dostępności – obowiązek w instytucjach publicznych

Deklaracja to najważniejszy dokument z perspektywy dostępności, który informuje użytkowników o zgodności strony internetowej lub aplikacji mobilnej z wymogami standardu WCAG. Obowiązek jej przygotowania i publikacji wynika z przepisów ustawy z dnia 4 kwietnia 2019 r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych. Obejmuje on wszystkie jednostki publiczne, które muszą regularnie aktualizować deklarację, aby była zgodna z faktycznym stanem ich usług.

Co to jest deklaracja dostępności?

Deklaracja dostępności to rodzaj publicznego oświadczenia, w którym dany podmiot określa:

• standard dostępności spełniany przez stronę internetową lub aplikację mobilną;
• stopień zgodności z wytycznymi WCAG (Web Content Accessibility Guidelines);
• treści niedostępne, wraz z uzasadnieniem ich niedostępności (np. nadmierne koszty, techniczne ograniczenia);
• procedury zgłaszania problemów z dostępnością, w tym dane kontaktowe osoby lub jednostki odpowiedzialnej za wsparcie użytkowników z niepełnosprawnościami.

Dodatkowo, deklaracja zawiera informacje o dostępności architektonicznej i komunikacyjno-informacyjnej siedziby podmiotu publicznego. Ma to znaczenie dla osób, które chcą odwiedzić bezpośrednio dany urząd czy instytucję (zwłaszcza dla osób z niepełnosprawnością).

Kto musi posiadać deklarację dostępności?

Obowiązek dotyczy wszystkich podmiotów publicznych, takich jak urzędy, szkoły, szpitale czy instytucje kultury. Dokument ten musi być opublikowany na witrynie internetowej lub w miejscu udostępniania aplikacji mobilnej i powinien być łatwo dostępny. Najczęściej znajduje się on w stopce strony głównej.

Co powinna zawierać deklaracja dostępności?

Struktura deklaracji jest precyzyjnie określona i obejmuje:

• wstępne oświadczenie, zawierające nazwę podmiotu oraz podstawowe dane dotyczące strony lub aplikacji;
• stan zgodności z wymaganiami dostępności cyfrowej (w pełni zgodny, częściowo zgodny, niezgodny);
• opis problemów niedostępności, takich jak brak napisów do wideo czy niedostępne elementy nawigacyjne;
• dane kontaktowe do osoby odpowiedzialnej za dostępność cyfrową;
• informacje o procedurze zgłaszania wniosków i skarg dotyczących dostępności;
• stan dostępności architektonicznej i komunikacyjno-informacyjnej, m.in. opis dostosowań dla osób z niepełnosprawnościami.

Regularne aktualizowanie tego dokumentu, co najmniej raz w roku, zapewnia jego aktualność i adekwatność do faktycznego stanu dostępności oferowanych usług. Dzięki temu podmioty publiczne budują zaufanie użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami.

Nowe warunki techniczne deklaracji – te zmiany są ważne

31 lipca 2024 roku wprowadzono istotne zmiany w strukturze i warunkach technicznych deklaracji dostępności. Nowe wytyczne mają na celu nie tylko ułatwienie ich przygotowania, ale przede wszystkim zwiększenie przejrzystości i użyteczności dla wszystkich użytkowników, w tym osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. 

Obowiązkowe identyfikatory HTML

Każdy element deklaracji dostępności musi teraz być oznaczony unikalnym identyfikatorem w kodzie HTML, np. a11y-status dla stanu dostępności strony.

Co to oznacza w praktyce? Identyfikatory są jak „etykiety” przypisane do fragmentów treści na stronie. Dzięki nim osoby korzystające z technologii wspierających, takich jak czytniki ekranu, mogą łatwo znaleźć interesujące je informacje, np. dowiedzieć się, czy witryna jest w pełni dostępna, częściowo zgodna z wymogami, czy też niezgodna.

Więcej informacji o dostępności architektonicznej i komunikacyjnej

Rozdział dotyczący dostępności siedziby podmiotu publicznego został rozszerzony. W nowej wersji deklaracji należy podać szczegółowe informacje, np. czy budynek ma rampy, czy w windach są oznaczenia w alfabecie Braille’a, oraz czy osoby niesłyszące mogą skorzystać z tłumacza języka migowego online.

Użytkownicy z niepełnosprawnościami potrzebują nie tylko dostępu do treści cyfrowych, ale również informacji o tym, czy osobiście będą w stanie dotrzeć do urzędu lub instytucji. Dzięki szczegółowym opisom mogą lepiej zaplanować swoją wizytę.

Szczegółowe dane o nadmiernych kosztach

Podmioty, które twierdzą, że pewne elementy nie mogą zostać dostosowane z powodu „nadmiernych kosztów” (zgodnie z art. 8 ustawy o dostępności cyfrowej), muszą teraz załączyć szczegółową analizę takich wydatków lub odnośnik do raportu, w którym to uzasadniają. Pomaga to unikać nadużyć i wymusza większą transparentność.

Nowe wymagania dotyczące formatowania dat

Daty publikacji i aktualizacji deklaracji, a także samej strony internetowej lub aplikacji, muszą być podane w dwóch formatach: czytelnym dla ludzi (np. „5 lutego 2025”) oraz maszynowym (np. 2025-02-05). Dzięki temu zarówno użytkownicy, jak i oprogramowanie (np. narzędzia do audytu dostępności) mogą łatwiej odczytywać te informacje. 

Rozszerzenie sekcji „Zgłaszanie uwag”

Nowe wytyczne wymagają bardziej szczegółowych opisów dotyczących sposobu zgłaszania problemów z dostępnością. Teraz w deklaracji musi być jasno wyjaśnione:

• jakie informacje użytkownik powinien podać w zgłoszeniu (np. adres strony z problemem);
• jak długo podmiot ma czas na odpowiedź (maksymalnie 7 dni roboczych z możliwością przedłużenia do 2 miesięcy);
• jakie kroki zostaną podjęte, jeśli problem nie może zostać rozwiązany.

Integracja z Europejskim Aktem Dostępności

Nowe przepisy uwzględniają wymagania wynikające z Europejskiego Aktu Dostępności, który nakłada na państwa członkowskie obowiązek dostosowania stron internetowych i aplikacji mobilnych do osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.

W praktyce oznacza to, że wszystkie deklaracje muszą obejmować nie tylko dostępność cyfrową, ale także dodatkowe informacje, takie jak:

• wsparcie dla osób głuchych i niedosłyszących,
• ułatwienia dla osób z dysleksją (np. opcje zmiany kroju czcionki na bardziej czytelny).

Obowiązek corocznego przeglądu i aktualizacji

Podmioty publiczne muszą teraz corocznie przeglądać i aktualizować deklaracje, nawet jeśli nie zaszły żadne zmiany w stanie dostępności. W dokumencie należy też podać datę ostatniego przeglądu. Dzięki temu użytkownicy mają pewność, że informacje są aktualne, a konkretne instytucje nie zaniedbują kwestii dostępności.

Jak zadbać o dostępność cyfrową w internecie?

Dostępność cyfrowa to nie tylko wymóg prawny, ale także wyraz odpowiedzialności społecznej i dążenie do inkluzyjności. Aby zadbać o spełnienie wymogów w tym zakresie, podmioty publiczne muszą działać zgodnie z określonymi wytycznymi oraz korzystać z dostępnych narzędzi i wsparcia.

Jak podmioty publiczne mogą dbać o dostępność cyfrową?

Sposoby dbania o dostępność.

• Audyt dostępności. Regularne sprawdzanie stron internetowych i aplikacji mobilnych pod kątem zgodności z WCAG 2.1 na poziomie AA. Audyt pozwala zidentyfikować elementy wymagające poprawy, takie jak brak alternatywnych tekstów dla obrazów czy niedostępne formularze.
• Projektowanie zgodne z zasadami dostępności. Już na etapie tworzenia stron lub aplikacji należy uwzględniać dostępność cyfrową. Oznacza to projektowanie prostych nawigacji, dostosowywanie kontrastu kolorów, tworzenie responsywnych interfejsów oraz umożliwienie obsługi za pomocą klawiatury.
• Szkolenia dla zespołów. Pracownicy odpowiedzialni za tworzenie i zarządzanie treściami cyfrowymi powinni znać podstawowe zasady WCAG i umieć je stosować w praktyce.
• Współpraca z ekspertami. W przypadku braku wystarczających kompetencji warto skorzystać z pomocy firm specjalizujących się w audytach dostępności i wdrażaniu rozwiązań dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
• Zapewnienie mechanizmów zgłaszania problemów. Strony internetowe powinny zawierać wyraźnie oznaczone sekcje lub formularze umożliwiające użytkownikom zgłaszanie problemów z dostępnością.

Kto może pomóc w realizacji wymogów dostępności?

Podmioty publiczne mogą skorzystać z pomocy specjalistycznych organizacji i firm, takich jak:

• firmy audytorskie – specjalizujące się w analizie dostępności stron internetowych i aplikacji mobilnych;
• rządowe centra dostępności cyfrowej – w Polsce przykładem jest Centrum Rozwoju Kompetencji Cyfrowych, które publikuje wytyczne i organizuje szkolenia;
• fundacje i organizacje społeczne – oferujące wsparcie w zakresie testowania i oceny dostępności z perspektywy użytkownika.

Dbanie o dostępność cyfrową to proces wymagający regularnego zaangażowania i aktualizacji. Korzystanie z odpowiednich narzędzi i współpracy z ekspertami pozwala na efektywne wdrażanie wymagań, dzięki czemu internet staje się przestrzenią bardziej otwartą dla wszystkich.

Jednymi z najlepszych w Polsce fachowców ds. dostępności są specjaliści z Dostępnej Polski, którzy od lat pomagają instytucjom publicznych m.in. sądom, prokuraturom i samorządom w tworzeniu i utrzymywaniu najwyższych standardów dostępności cyfrowej. Sprawdź, dlaczego warto nam zaufać!

Dostępna Polska – deklaracja dostępności dla podmiotów publicznych

Deklaracja dostępności to dokument, który dla wielu podmiotów publicznych stanowi wyzwanie. Zwłaszcza w obliczu najnowszych zmian wprowadzonych "Warunkami technicznymi w wersji 2.0". Zgodnie z przepisami, deklaracje sporządzone przed 1 sierpnia 2024 r. muszą zostać zaktualizowane do 31 marca 2025 r. Dostępna Polska wychodzi naprzeciw tym wymaganiom, oferując kompleksowe wsparcie zarówno obecnym, jak i przyszłym klientom.

Jak Dostępna Polska pomaga w kwestii deklaracji dostępności?

Dzięki doświadczeniu i wiedzy naszych ekspertów zapewniamy pełne wsparcie w przygotowaniu i aktualizacji deklaracji dostępności, zgodnie z najnowszymi wytycznymi. Oto jak działamy:

Dostosowanie istniejących deklaracji do nowych wymogów

Klienci, którzy korzystają z naszych usług opieki autorskiej nad stronami, mogą liczyć na automatyczne wdrożenie nowych zmian w strukturze deklaracji. Każdy dokument jest aktualizowany zgodnie z wprowadzonymi obowiązkowymi polami, takimi jak: 

• nadmierne koszty (precyzyjne wskazanie elementów niedostępnych z uzasadnieniem opartym na analizie kosztów);
• udogodnienia, ograniczenia i inne informacje – miejsce na dodatkowe uwagi, plany poprawy oraz szczegółowe wyniki audytów dostępności;
• skróty klawiszowe – uwzględnienie informacji o niestandardowych skrótach stosowanych na stronie.

Wdrożenie nowych identyfikatorów HTML

Dodajemy wymagane identyfikatory, takie jak a11y-zakres, a11y-email, a11y-data-przeglad czy a11y-komunikacja, które poprawiają czytelność i funkcjonalność deklaracji dla użytkowników korzystających z technologii wspierających, np. czytników ekranu.

Uproszczenie nawigacji w deklaracji

Dla ułatwienia korzystania z deklaracji, wprowadziliśmy intuicyjne elementy, takie jak ikony informacyjne, które po najechaniu myszką wyjaśniają poszczególne sekcje, np. czym jest „Niezgodność z załącznikiem” lub „Dostępność komunikacyjno-informacyjna”.

Oferta dla przyszłych klientów

Dla podmiotów, które nie korzystają z naszych usług, oferujemy aktualizację istniejących stron internetowych (nawet jeśli nie były one tworzone przez nas, zapewniamy dostosowanie ich do najnowszych wymogów) bądź budowę witryny, która spełnia nowe standardy. Gwarantujemy przy tym uruchomienie przed 31 marca 2025 r., co pozwoli uniknąć kar i zapewni pełną zgodność z przepisami.

Oprócz tego, realizujemy kompleksowe wdrożenie dostępności cyfrowej
Nasz zespół ekspertów zapewnia kompleksowe usługi związane z dostępnością cyfrową. Obejmują one:

• przeprowadzanie audytów dostępności;
• wdrażanie zmian na stronach internetowych i w aplikacjach mobilnych;
• szkolenie pracowników w zakresie dostępności cyfrowej;
• monitorowanie zgodności i regularne przeglądy deklaracji dostępności.

Naszym celem jest maksymalne odciążenie instytucji – od analizy stanu obecnego po wdrożenie gotowych rozwiązań.

Dlaczego warto nam zaufać?

Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w realizacji projektów z zakresu dostępności cyfrowej, Dostępna Polska jest liderem w swojej branży. Wyróżnia nas:

• kompleksowe podejście – zajmujemy się każdym etapem wdrożenia, od audytu po pełne dostosowanie strony;
• minimalne zaangażowanie klienta – wszystkie procesy przeprowadzamy w sposób bezproblemowy, z pełną odpowiedzialnością za wynik;
• elastyczność oferty – wspieramy zarówno podmioty korzystające z naszych stron, jak i te, które chcą zaktualizować własne serwisy;
• dostosowanie do najnowszych wymogów prawnych – w tym do Europejskiego Aktu Dostępności oraz WCAG 2.1;
• autorski HelpDesk – jedyne w Polsce dedykowane Biuro Obsługi klienta, pozwalające na rozwiązywanie usterek i problemów drogą zdalną, a także konsultacje z naszymi specjalistami.

Zadbaj o dostępność cyfrową swojej strony internetowej i aplikacji mobilnej z pomocą specjalistów z Dostępnej Polski. Skontaktuj się z nami już dziś, aby zapewnić pełną zgodność z przepisami i stworzyć przestrzeń bardziej przyjazną dla wszystkich użytkowników!